سامانه ثبت چک صیادی یا سامانه صیاد:
سامانه ای است که دارنده چک، بدون در نظر گرفتن بانک صادر کننده چک، می‌تواند در آن نسبت به انتقال چک به شخص دیگری بابت معامله صورت گرفته اقدام کند.
با راه‌اندازی این سامانه، اطلاعات هویتی صاحب چک بر روی چک درج شده و امکان سو استفاده مالی از چک ها کاهش می یابد.
هرچند سامانه صیاد از حیث تاریخ تأسیس آن یعنی سال ۱۳۹۶ یک سامانه با سابقه محسوب می‌شود، اما زمان اجباری شدن ثبت چک در آن ۵ فروردین ۱۴۰۰ است.
سامانه صدور یکپارچه دسته چک، که به اختصار سامانه صیاد نامیده می‌شود، عنوان سامانه ای است که از سال ۱۳۹۶ از سوی بانک مرکزی و با هدف تشدید نظارت بر روند صدور چک برای متقاضیان و معاملات مربوط به چک، از جمله ویرایش چک در سامانه صیاد راه‌اندازی شد.
تا پیش از راه اندازی سامانه صیاد، افراد بدون اینکه از مقررات مربوط به چک و مخصوصا مقررات کیفری آن آگاهی داشته باشند، اقدام به گرفتن دسته چک کرده بودند که تعداد قابل توجهی از آن ها برگشت خورده بوده و منتهی به صدور گواهی عدم پرداخت و در نهایت حکم حبس برای صادر کنندگان آن شده بود.
تعداد بالای زندانیان پرونده های چک برگشتی، بانک مرکزی را بر آن داشت که در این قضیه دخالت کند و در نهایت از پنجم فروردین ۱۴۰۰ و با اعلام ممنوعیت صدور چک حامل، تلاش های بانک مرکزی نتیجه داد و ثبت چک در این سامانه اجباری شد.
تا قبل از قانون جدید چک و ایجاد چک صیادی، مرجع صدور دسته چک، صرفا شعب بانکی بودند؛ ولی در حال حاضر با توجه به قانون جدید چک، مرجع صدور دسته چک مستقیما بانک مرکزی می باشد؛ لذا متقاضی چک توسط خود بانک مرکزی مورد اعتبار سنجی قرار می‌گیرد .
سامانه صیاد زیر نظر مستقیم بانک مرکزی قرار دارد؛ پس امکان نظارت دائمی و بر خط بر افراد پرخطر، توسط بانک مرکزی فراهم گردیده است.
طبق قانون جدید چک اگر چکی در سامانه صیاد به ثبت نرسد، ارزش و اعتبار چندانی ندارد؛ لذا توصیه می گردد قبل از اینکه چک جدیدی را دریافت کنید، مطمئن شوید که در سامانه صیاد ثبت گردیده.
انتقال چک صیادی
تکلیف ثبت چک در سامانه صیاد فقط مختص به صدور چک نیست بلکه برای انتقال چک جدید نیز حتما باید در سامانه صیاد به ثبت برسد.
اگر شخصی بخواهد با روش های جدید، نسبت به واگذاری برگ چک اقدام کند، باید با نحوه ثبت چک در سامانه صیاد آشنایی داشته باشد.
قبل از هرچیز صادر کننده چک باید نسبت به ثبت مندرجات چک از جمله تاریخ سر رسید، مبلغ و اطلاعات هویتی گیرنده، چک را علاوه بر برگه چک فیزیکی در سامانه صیاد اقدام کند.
آیا میدانید؟
آیا میدانستید مطابق قانون جدید چک، تمامی مشخصات چک صیادی حتما می بایست توسط صادر کننده آن در سامانه یک پارچه دسته چک به ثبت برسد؛ به علاوه این نوع چک های جدید باید توسط ذینفع و دارنده چک نیز در این سامانه مورد تأیید قرار گیرد.
آیا میدانستید با اجرای قانون جدید صدور چک و الزام صادر کننده آن به ثبت چک در سامانه صیادی و نظارت بر متقاضیان صدور چک صیادی، دسته چک های جدید که صادر می شوند از اعتبار بالا تری نسبت به چک های قدیمی برخوردارند؛ بنابراین با اجرای صحیح این قانون، انتظار می‌رود کلیه جرائم مربوط به چک، نظیر چک بلامحل و یا سرقت چک ،جعل چک و ….کاهش داشته باشد.
نکات مهم:
اگر چک در سامانه صیاد ثبت نشود، امکان انتقال و اجرای آن به صورت الکترونیکی وجود نخواهد داشت.
به طور کلی ثبت چک در سامانه صیاد اجباری است و بدون ثبت در این سامانه، امکان انجام تراکنش های مالی مبتنی بر چک به صورت الکترونیکی وجود ندارد.
– در صورتی که چک در سامانه صیاد ثبت نشود، امکان استفاده از آن به عنوان ابزار تضمین برای تراکنش های مالی ممکن نخواهد بود.
– در صورت عدم ثبت چک در سامانه صیاد احتمال مواجهه با مشکلات قانونی و مالیاتی در صورت عدم پرداخت چک وجود دارد.
– اگر چک در سامانه صیاد ثبت نشود، قابلیت ردیابی و پیگیری وضعیت چک توسط مراجع مربوطه مختل می شود؛ که ممکن است منجر به مشکلات مالی و حقوقی برای هر دو طرف چک شود.
– عدم ثبت چک در سامانه صیاد می تواند مانع پیگیری مالیاتی شود؛ یعنی امکان دارد اطلاعات مربوط به تراکنش های مالی مربوط به چک در اختیار مراجع مالیاتی نباشد که این امر می‌تواند به مشکلاتی در محاسبه و تعیین مالیات اشخاص منجر شود.
– در مواردی که چک ها برای تأمین و پرداخت مخارج و هزینه‌های مختلف استفاده می شوند، عدم ثبت آن ها می تواند باعث ناتوانی مراجع مالیاتی در تعیین مبالغ دقیق مالیاتی شود؛ چون اطلاعات لازم برای محاسبه مبالغ مالیاتی در دسترس نیست.
– زمانی که چک در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، اطلاعات لازم برای محاسبه مالیات بر اساس آن ها در دسترس نیست ؛ این امر می تواند مشکلات مالیاتی برای ذینفعان چک و مراجع مالیاتی ایجاد کند.
– عدم ثبت چک ممکن است نشانه اهمال یا عدم توجه به قوانین و مقررات مرتبط با تراکنش های مالی باشد که می تواند به افزایش احتمال بروز مشکلات در روابط مالی و تجاری ختم شود.
– عدم ثبت چک در سامانه صیاد می تواند باعث عدم ردیابی و پیگیری صحیح وضعیت چک شود.
– وقتی که یک چک در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، امکان دسترسی به اطلاعات مربوط آن از جمله وضعیت پرداخت، تأخیر در وصول و یا مشکلات مرتبط دیگر به آن وجود ندارد.
– اگر چک در سامانه صیاد ثبت نشود می تواند مشکلات قانونی به وجود بیاورد؛ به عنوان مثال هرگاه ارزش یا مبلغ معامله مرتبط با چک قابل تایید نباشد به دلیل عدم ثبت آن، امکان وقوع تقلب، کلاهبرداری و…..افزایش می یابد.
– مطابق قانون جدید صدور چک، چک صیادی و اطلاعات مذکور در آن، باید توسط صادر کننده آن، در سامانه صیاد ثبت شده و این اطلاعات توسط گیرنده چک نیز تأیید گردیده تا مشمول مقررات این قانون گردد؛ در غیر این صورت، بانک ها مجاز به پرداخت وجه چک صیادی صادر شده نخواهند بود.
– برگشت زدن چک صیادی ثبت نشده در سامانه صیاد تنها در شرایطی برای دارنده این گونه چک ها ممکن است؛ دارنده چک باید به صادر کننده یا انتقال دهنده چک، مراجعه کرده و از آن ها بخواهد تا چک مورد نظر را در سامانه صیاد ثبت کنند.
– وقتی چک مورد نظر توسط صادر کننده یا انتقال دهنده در سامانه صیاد ثبت شده، دارنده باید با مراجعه به سامانه و از طریق بخش تأیید، برای تأیید چک در سامانه اقدام نموده و مجددا برای دریافت وجه چک صیادی در صورت نبود موجودی جهت برگشت زدن آن به بانک مراجعه کند؛ در غیر این صورت بانک از برگشت زدن چک صیادی خودداری کرده و گیرنده فقط می تواند اقدام حقوقی بر روی چک انجام دهد.
– ثبت نکردن چک در سامانه صیاد برای صادر کننده عواقب جدی مانند منع صدور چک ندارد و کسی که چنین چکی را دریافت می کند باید حتما به این نکته توجه داشته باشد؛ به عبارت ساده تر، اگر چک صیادی در سامانه صیاد ثبت نشود، اساسا فاقد عنوان چک خواهد بود.
– دعوای دارنده چک ثبت نشده فقط علیه صادر کننده امکان طرح داشته و نمی توان علیه ظهر نویسان و ضامنان آن، اقامه دعوا نمود.
آیا میدانید؟
آیا میدانستید اگر چکی در سامانه صیاد ثبت نشد، دیگر عنوان چک و سند تجاری بر آن صدق نمی کند…..بانک در قبال چک‌های ثبت نشده در سامانه صیاد تکلیفی برای پرداخت پول نخواهد داشت و این چک صرفا یک کاغذ امضا شده است که به عنوان سند بدهی مدنی به کار خواهد آمد.
پرسش و پاسخ
در صورت عدم ثبت چک صیادی چه مشکلاتی ممکن است پیش بیاید؟
اگر چکی در سامانه صیاد ثبت نشد، دیگر عنوان چک بر آن صدق نمی کند و بانک هم در مقابل آن مکلف به پرداخت پول نیست.
آیا چک ثبت نشده اعتبار دارد؟
چک ثبت نشده، فقط اعتبار یک سند مدنی دارد که فاقد مزایای چک که یک سند تجاری است، می باشد.
آیا ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم است؟
خیر
در صورت مواجهه با مشکلات مربوط به صدور چک توصیه می‌شود با یک وکیل متخصص در امور حقوقی مشورت کنید تا با بررسی مدارک و اسناد به شما کمک کند در کمترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسید.
برای ارتباط با وکلای مجرب در تمامی زمینه مطالبات مالی و چک و سفته میتوانید از دکمه زیر استفاده کنید: