✍️ سفته چیست؟
سفته یا فتهطلب یکی از انواع اسناد تجاریه که در اون شخصی (صادرکننده) تعهد میکنه مبلغ مشخصی پول رو در تاریخ مشخص، یا عندالمطالبه، به شخص دیگهای یا به حوالهکرد او پرداخت کنه.
📌 ویژگیهاش:
-
قابل معامله و انتقاله
-
برای معاملات کوتاهمدت استفاده میشه
-
اغلب در معاملات استقراضی (قرضی) بین تجار کاربرد داره
🔁 استقلال سفته از معامله اصلی
امروزه سفته یک سند مستقله و دیگه نیازی نیست صادرکننده به شرایط معامله اصلی اشاره کنه. یعنی حتی اگه معاملهای که منجر به صدور سفته شده باطل یا دچار مشکل بشه، سفته همچنان اعتبار داره ✅
🧾 انواع صدور سفته: عندالمطالبه یا وعدهدار
نوع صدور سفته | توضیح | مهلت اقدام |
---|---|---|
عندالمطالبه | دارنده هر زمان میتونه درخواست پرداخت کنه | حداکثر تا یک سال از تاریخ صدور |
با وعده معین | پرداخت در تاریخ مشخص شده انجام میشه | در روز موعد باید اقدام بشه |
📢 پیشنهاد مهم:
مطالبه وجه حتماً با ارسال اظهارنامه انجام بشه تا در آینده امکان پیگیری قانونی وجود داشته باشه.
🛑 اعتراض عدم پرداخت
اگه وجه سفته پرداخت نشد، دارنده باید:
-
در سفتههای عندالمطالبه: ظرف ۱۰ روز از تاریخ مطالبه، اعتراض کنه
-
در سفتههای وعدهدار: همون روز موعد، وجه رو مطالبه کنه
🧾 ابزار قانونی برای اعتراض: اظهارنامه رسمی
⚖️ مهلت شکایت بابت عدم پرداخت سفته
محل تأدیه سفته | مهلت اقامه دعوا |
---|---|
داخل ایران | تا ۱ سال بعد از اعتراض |
خارج از ایران | تا ۲ سال بعد از اعتراض |
👥 مسئولیت تضامنی در پرداخت سفته یعنی چی؟
تمام افرادی که روی سفته امضا زدن (مثل صادرکننده، ظهرنویس، یا ضامن) همگی مسئول پرداخت کل مبلغ سفته هستن. به این میگن مسئولیت تضامنی.
📌 یعنی طلبکار میتونه به انتخاب خودش از هر کدوم از این افراد، کل مبلغ سفته رو مطالبه کنه.
🤝 نقش ضامن در سفته
ضامن کسیه که تضمین میکنه اگه بدهکار اصلی پرداخت نکرد، خودش پول سفته رو پرداخت میکنه. بعدش هم میتونه برای پسگرفتن پول، به بدهکار اصلی مراجعه کنه.
📍 نکته مهم:
ضامن باید واضح مشخص کنه از چه کسی ضمانت میکنه. اگه این کارو نکنه، انگار فقط ضامن صادرکننده سفتهست.
✅ ویژگیهای ضمانت سفته
-
معمولاً بدون قید و شرط صادر میشه
-
ممکنه فقط برای بخشی از مبلغ باشه
-
گاهی فقط برای یکی از دارندگان سفته صادر میشه
🔄 ظهرنویسی یعنی چی و چرا مهمه؟
ظهرنویسی همون امضاییه که پشت سفته زده میشه برای انتقال اون به فرد دیگه. با ظهرنویسی، سفته به راحتی قابل انتقاله و دارنده جدید، مثل مالک قبلی، تمام حقوق و مسئولیتها رو داره.
📌 هر کسی که سفته بهش منتقل شده و امضا داده، ممکنه مسئول پرداخت باشه.
❗️ امضای ساده پشت سفته = ضمانت
اگه کسی فقط پشت سفته رو امضا کنه بدون اینکه ظهرنویسی انجام داده باشه، این امضا ضمانت تلقی میشه و میتونه مسئول پرداخت باشه.
⚖️ رسیدگی سریع به دعاوی سفته
دعاوی مربوط به سفته از نوع دعاوی تجاری محسوب میشن و با رسیدگی اختصاری و فوری بررسی میشن.
🛡️ مزیت ویژه:
دارنده سفته میتونه بلافاصله بعد از ثبت دادخواست، تقاضای تأمین خواسته کنه.
🧷 تأمین خواسته یعنی چی؟
تأمین خواسته یعنی دادگاه اموال بدهکار رو تا زمان صدور حکم نهایی، موقتاً توقیف میکنه تا طلبکار مطمئن باشه طلبش به خطر نمیافته.
💡 آیا میدانستید؟
✅ ظهرنویسی انتقال سفته رو راحت میکنه و یکی از ابزارهای مهم اعتبارسازیه.
🚫 سفته در اصل قابل انتقاله، مگر اینکه روی اون بهوضوح نوشته شده باشه که انتقال ممنوعه.
📝 اگه پشت سفته جا نباشه، میشه روی برگه جداگانهای ظهرنویسی کرد و به سفته الصاقش کرد.
❗️ اگه انتقال سفته خلاف شرط “عدم انتقال” باشه، انتقال باطله؟
نه، انتقال باطل نیست ولی دیگه مشمول مزایای قانونی نیست.
🧠 جمعبندی
سفته یکی از مهمترین اسناد تجاریه که توی معاملات بازرگانی و بین تجار کاربرد زیادی داره. چون قوانین خاص خودش رو داره، لازمه که آگاهی کامل درباره شرایط، ضمانتها و روشهای قانونی برای پیگیری اون داشته باشیم.
👨⚖️ پیشنهاد ما:
برای اطمینان بیشتر، قبل از صدور یا قبول سفته، حتماً با مشاور حقوقی متخصص در حوزه اسناد تجاری مشورت کن.
❓پرسشهای رایج درباره سفته
🔹 سفته چه کاربردی داره؟
برای معاملات قرضی و تعهد به پرداخت در آینده بین تجار استفاده میشه.
🔹 ضمانت در سفته به چه صورته؟
ضامن باید در صورت نپرداختن وجه توسط بدهکار، خودش مبلغ رو بده.
🔹 اگر ضمانت بدون اسم کسی نوشته بشه چی؟
فرض میشه از صادرکننده ضمانت شده و علیه اون میشه شکایت کرد.
🔹 چطور قبل از سررسید سفته رو نقد کنیم؟
با ظهرنویسی و کسر تنزیل میشه مبلغ رو زودتر دریافت کرد.